“Beweging zorgt voor contact tussen bewoners”

Sharon Lodder is activiteitenbegeleider psychogeriatrie bij Nijenstede in Amersfoort. Ze doet daar allerlei activiteiten, maar richt zich vooral op het bewegen met ouderen die leven met dementie. Zo geeft ze twee ochtenden in de week een bewegingsuurtje, gebruikt ze de Tovertafel en gaat ze wandelen met bewoners. 

“Tijdens dat bewegingsuurtje gebruiken we allerlei materialen, zoals een bal. Ik vraag ze wel eens om de bal naar het plafond te stuiteren, een beetje uitdaging is goed. De plafondplaten liggen er wel eens scheef in, maar dat kan bij mij gewoon. Ik merk namelijk dat als er niet iets wordt georganiseerd bewoners de hele tijd lusteloos stil zitten op een stoel. Door mijn bewegingsuurtjes raken mensen bovendien met elkaar in contact. Ze willen elkaar helpen en moedigen elkaar aan. In de woonkamer praten ze nauwelijks met elkaar, maar hier wel.”

Tovertafelen

Een van de hulpmiddelen die ze inzet, is de Tovertafel. Ze merkt dat als bewoners anderen zien spelen ze zelf ook geïnteresseerd raken: “Als de Tovertafel aangaat – Tovertafelen noem ik dat – en de letters op tafel verschijnen, is er vaak al gelijk een reactie: de ene bewoner gaat voorlezen wat ze ziet, de andere bewoner begint al te vegen met de hand. Maar ook kleine tekenen van aanwezigheid zoals een glimlach of oogcontact zijn al heel waardevol.”

“Kleine tekenen van aanwezigheid zoals een glimlach of oogcontact zijn al heel waardevol.”

Zelf laten doen

Sharon ziet dat zorgmedewerkers soms onnodig veel overnemen van ouderen die zelf nog dingen kunnen doen: “Ik weet dat een rolstoel makkelijker is, maar ook dat het beter is als iemand rustig zelf kan lopen. Bovendien, als iemand zelf zijn boterhammen smeert, kan de zorgmedewerker naar een ander toe die het echt niet zelf kan. Om zelf nog iets te doen, geeft bovendien een gevoel van eigenwaarde aan mensen met dementie.”

Complimenten vindt ze ook belangrijk, zoals: ‘Wat gooit u hard, wat doet u dat goed!’ Sharon: “Vaak ligt de aandacht meer op het negatieve, zoals dat ze fouten maken of dat dingen niet werken. Daarom is het des te belangrijker om complimenten te geven.”

Voorzichtigheid en uitdaging

Voorzichtigheid is belangrijk bij het bewegen: “Wat voor mij een eitje is, kan bij hen al tot spierpijn leiden.” En iets waar ze altijd op moet letten tijdens de bewegingsuurtjes: de bewoners doen haar altijd na. Zelfs als zij even jeuk heeft aan haar schouder, krabben zij mee.

Maar, vindt Sharon, het is goed om ouderen een beetje uit te dagen: “Zo komt het spelende kind weer naar voren. Soms kunnen mensen zelfs meer dan je denkt!”